"Strach. Towarzyszył mi przez całe życie. Jeszcze wiele lat po wojnie, za każdym razem, gdy wchodziłam do mieszkania, zaglądałam ostrożnie pod wannę. Sprawdzałam, czy przypadkiem ktoś się tam nie schował i nie będzie próbował mnie skrzywdzić. Bałam się własnego cienia. Niepokój właściwie mnie nie opuszczał. To jest właśnie piętno Wołynia i Galicji Wschodniej. Piętno ocalałych.
    Kiedy wracam dziś do tamtych strasznych dni, przede wszystkim przypomina mi się strach. Wszechobecny, paraliżujący, ściskający za gardło. Zalegający w trzewiach niczym kamień. Niepozwalający spać, jeść, myśleć. Żyć.
     Ten strach narastał. Aż stał się nieodłączną częścią naszego życia. Zaczęło się od pogłosek o pierwszych mordach na Polakach. I od wrogich spojrzeń i nieprzyjaznych pomruków naszych ukraińskich sąsiadów. Potem nocami obserwowaliśmy na horyzoncie krwawe łuny. To paliły się inne polskie wioski. A wśród nas narastała psychoza. Czy nas też czeka śmierć? Kiedy przyjdzie nasza kolej? Choć byłam dzieckiem, doskonale wyczuwałam nastroje rodziców. Widziałam, że się boją. Pamiętam, że całymi godzinami wysiadywałam w oknie i wpatrywałam się w drogę. Idą już po nas czy nie idą? Przeżyjemy ten dzień czy nie?
     Coraz częściej chowaliśmy się w piwnicy albo w ogóle nie nocowaliśmy w domu. Śmierć bowiem często przychodziła nocą."

Ciąg dalszy wspomnień p. Józefy Bryg z Palikrów w książce p. Anny Herbich "Dziewczyny z Wołynia. Prawdziwe historie". Książka do nabycia w zasadzie w każdej księgarni. Można ją też kupić online na stronie wydawcy.

Mamy kolejny indeks na ukończeniu - tym razem śluby w parafii Podkamień w latach 1785-1944. Większość pracy wykonał Harry, za co dziękuję i przepraszam, że nie mogłem bardziej wspomóc w przepisywaniu.

Niestety, z indeksów urodzin mamy tylko dwie litery, nie jest on też z wiadomych powodów dostępny w sieci.

Być może na kolejny ogień pójdzie kronika klasztorna, która już w części jest przepisana. Jakby każdy wziął na siebie jeden rok do przepisania to byśmy się nie obejrzeli, a do końca roku i ten dokument zostałby przepisany.

Po blisko 5 latach ciężkiej pracy możemy wreszcie triumfalnie zakomunikować - mamy to! Udało się nam przepisać cały indeks zmarłych w parafii Podkamień w latach 1785-1944. W sumie wyszło tego 375 stron i coś około 16 tysięcy (!) osób. Praca była mozolna, tym bardziej, że nie wszyscy zakonnicy przykładali się do tego, żeby starannie i wyraźnie pisać. Niestety, w kilku przypadkach mogliśmy jakieś imię, nazwisko tudzież datę przekręcić. Zdecydowana większość (za wyjątkiem liter [P] i [R]) indeksu została opublikowana na stronie. Gdyby ktoś odnalazł jakiś błąd to proszę o sprostowanie w komentarzu lub mailu do mnie.

W kolejce do opracowania czekają inne dokumenty - Kronika klasztorna, indeks małżeństw czy spis namaszczenia chorych parafii Podkamień w latach 1817-1860. Jakieś propozycje co wziąć na warsztat?

Dziękuję też wszystkim, którzy pomogli w przepisywaniu indeksu zmarłych. W szczególności zaś Harremu za cierpliwość i wsparcie merytoryczne w odczytywaniu nazwisk oraz za przepisanie dużej porcji materiału.

• NADLEŚNICTWO WOŁÓW
• Piątkowski Bartosz
  
• KOTAR  Spółka Jawna B & S Jaworscy
• PRZES. WODNO-KANALIZACYJNE w Wołowie
• Mizera Stefan
• Firma TERBUD w Wołowie
• Jurczenko Jan
• Drożdżewska Teresa
• Gryboś  Waldemar Kancelaria Prawna
• Leżańska  Władysława Józefa
• Jakubowicz Jerzy
• Bock Juliusz Herubin
• Jóżwiak Emilia
• Zofia Kostkowska-Półtorak
• Wrońska Józefina
• Kwaśniowski Stanisław
• Furtak Ryszard
• Stima Tadeusz
• Wiernik Ryszard
• Chorostecka Krystyna
• Rochala Barbara

Jak zawsze w sierpniu Stowarzyszenie Kresowe "Podkamień" zaprasza członków Stowarzyszenia i miłośników Kresów na spotkanie. Spotykamy się w dniu 15 sierpnia w starym refektarzu Klasztoru Dominikańskiego we Wrocławiu (wejście od ul. Klemensa Janickiego).

Msza św. o godz. 12.00 w kościele św. Wojciecha - po mszy prosimy do refektarza.

Od jakiegoś czasu przybywa nam nowych Użytkowników, co mnie niezmiernie cieszy. Ucieszyłbym się jeszcze bardziej, gdyby każdy z nas sięgnął do archiwalnych, przedwojennych zdjęć przechowywanych w albumach rodzinnych, pudełkach po butach czy też w innych miejscach. Zachomikowane, a często zapomniane, z pewnością ożywiłyby stronę. Być może udałoby się nam na nich odnaleźć też naszych przodków. Nie trzymajcie tych zdjęć tylko dla siebie, podzielcie się z Nami! Odezwijcie się, a podpowiem jak możecie udostępnić te zdjęcia naszym Użytkownikom. Z apelem zwracam się głównie do osób, które nic nie udostępniły, a być może mają w rodzinnych kolekcjach niesamowite perełki sprzed lat.